GIỚI THIỆU PHƯƠNG PHÁP CẤY CHỈ
Ths. BS Vũ Thái Bình
BỆNH VIỆN CHÂM CỨU TRUNG ƯƠNG
Cấy
chỉ là một phương pháp chữa bệnh không dùng thuốc đặc biệt, độc đáo của châm
cứu Việt Nam ,
bao gồm chôn chỉ, vùi chỉ, xuyên chỉ, thắt buộc chỉ. Là một phương pháp châm
cứu mới, hiện đại áp dụng tiến bộ của khoa học kỹ thuật trên cơ sở kế thừa
những lý luận và kinh nghiệm của châm cứu. Phương pháp này đó được áp dụng tại
Việt Nam
từ những năm 1960 của thế kỷ trước. Nhiều bệnh mạn tính đó được điều trị khỏi
bằng phương pháp cấy chỉ.Không chỉ có giá trị ở Việt Nam mà còn nổi bật trên
trường quốc tế, đặc biệt các nước châu âu, xứng đáng mang tên “cấy chỉ Việt”!
Cấy
chỉ là phương pháp đưa chỉ catgut vào huyệt châm cứu của hệ kinh lạc để duy trì
sự kích thích lâu dài qua đó tạo tác dụng điều trị như châm cứu. Chỉ catgut cấy
vào huyệt vị có tác dụng làm tăng protein, hydratcarbon và tăng chuyển hóa dinh
dưỡng của cơ, nhờ có kích thích liên tục ở huyệt vị mà cải thiện tuần hoàn máu
cho vùng cấy chỉ hoặc vùng bị liệt của bệnh nhân, tăng trương lực các sợi cơ.
Năm
1960 Việt Nam
bắt đầu áp dụng phương pháp cấy chỉ. Các cơ sở đã áp dụng phương pháp này là
Viện quân y 103, Viện quân y 108, Viện quân y 91(quân khu 1), Bệnh viện y học
dân tộc Hà Nội và một số cơ sở điều trị khác.
Năm
1975 GS.Nguyễn Tài Thu, người có công rất lớn trong nghiên cứu và áp dụng điều
trị có kết quả một số mặt bệnh đặc biệt là hen phế quản bằng phương pháp cấy
chỉ. Từ năm 1982, Viện Châm cứu Trung ương đứng đầu là giáo sư Nguyễn Tài Thu
đã thực hiện cấy chỉ điều trị cho hàng loạt bệnh nhân điều trị nội trú tại bệnh
viện, điển hình là trẻ em bị bại liệt.
Năm
1988 – 1989 quân y tổng cục chính trị cấy chỉ cho các thể bệnh như hen phế
quản, đau nhức xương khớp, liệt…đã đạt được kết quả nhất định.
Năm
1990, BS Lê Thuý Oanh, đã từng học tập và công tác tại viện châm cứu, ứng dụng
cấy chỉ rộng rãi ở Hội điều trị bằng các phương pháp Tự nhiên Hungary, Viện
Châm cứu và phục hồi chức năng Yamamoto Budapest, Viện Nuôi dưỡng và Phục hồi
chức năng trẻ em Debrecen Hungary, một số cơ sở điều trị ở Paris Cộng hũa Phỏp,
Dỹsseldorf, Hamburg Cộng hoà Liên bang Đức.
Hơn
30 mươi năm qua, Bệnh viện Châm cứu Trung ương đã thực hiện cấy chỉ cho nhiều
thể loại bệnh khác nhau thu được kết quả đáng khích lệ, phương pháp cấy chỉ đã
dần khẳng định giá trị đích thực của nó, đây là một phương pháp điều trị đặc
biệt của châm cứu, một phương pháp chữa bệnh không dùng thuốc.
Hiện
nay, dưới sự dìu dắt của Phó giáo sư, Tiến sỹ Nghiêm Hữu Thành, Giám đốc Bệnh
viện Châm cứu Trung ương, đang tiếp tục đẩy mạnh việc ứng dụng phương
pháp cấy chỉ trong điều trị kết hợp với y học hiện đại để chăm sóc sức khỏe cho
nhân dân.
Cơ chế của cấy chỉ
-
Chỉ catgut là chỉ dùng trong phẫu thuật ngoại khoa, bản chất là một Protit tự
tiêu trong vòng 20- 25 ngày, khi đưa vào cơ thể( cấy vài lần mỗi lần cách nhau
15 - 20 ngày), như một dị nguyên kích thích cơ thể sản sinh ra
kháng thể bao vây không đặc hiệu làm thay đổi cách đáp ứng miễn dịch và vì vậy
mà không xuất hiện các triệu chứng dị ứng.
-
Chỉ catgut là một Protit trong quá trình tự tiêu phản ứng hóa – sinh tại chỗ
làm tăng tái tạo Protein, hydratcarbon và tăng dinh dưỡng tại chỗ.
-
Chỉ catgut được cấy vào huyệt vị tác dụng với tính chất vật lý, tạo ra một kích
thích cơ học như châm cứu nên có cơ chế tác dụng như cơ chế tác dụng của châm
cứu.Tuy nhiên cách giải thích cơ chế tác dụng của châm cứu hiện nay chưa thống
nhất, cách giải thích được nhiều người công nhận nhất là giải thích cơ chế tác
dụng của châm cứu theo học thuyết thần kinh - thể dịch(YHHĐ) và học thuyết kinh
lạc (YHCT).
+
Cơ chế tác dụng của châm cứu theo học thuyết thần kinh - thể dịch.
Châm
cứu là một kích thích gây ra cung phản xạ mới có tác dụng ức chế và phá vỡ cung
phản xạ bệnh lý.(theo volganic và kassin Liên Xô cũ có tác dụng tại chỗ, tác
dụng tiết đoạn và tác dụng toàn thân)
+
Cơ chế tác dụng của châm cứu theo học thuyết YHCT: Khi có bệnh tức là mất cân
bằng Âm - Dương, rối loạn hoạt động bình thường của hệ kinh lạc. Châm cứu có
tác dụng điều hòa Âm - Dương và điều hòa cơ năng hoạt động của hệ kinh lạc.
Chỉ định và chống chỉ định
Chỉ định
+
Các bệnh nhân có bệnh mạn tính sau liệu trình điều trị bằng châm cứu, ra viện
chờ liệu trình điều trị tiếp theo
+
Các bệnh nhân có bệnh mạn tính không có điều kiện đi châm cứu thường xuyên.
Chống chỉ định
+
Người bệnh đang sốt cao.
+
Tăng huyết áp kịch phát
+
Phụ nữ có thai
+
Những bệnh nhân có chống chỉ định về châm cứu
+
Những bệnh nhân dị ứng với chỉ catgut.
Những
mặt bệnh thường điều trị tại bệnh viện châm cứu
Các
bệnh dị ứng (Hen phế quản, viêm mũi dị ứng, viêm xoang di ứng)
+ Các chứng liệt
+ Các chứng đau
+ Bệnh ngũ quan
http://chamcuuvietnam.vn/